Wat als je weet dat je niet meer beter wordt?

Afgelopen 9 oktober was het de internationale dag van de palliatieve zorg. Een mooi moment voor een post bedacht ik me. Om bewustzijn te creëren en aandacht te vragen voor de begeleiding van mensen die weten dat zij niet mee beter kunnen worden. Ik ging achter mijn laptop zitten en schreef, zuchtte, pakte er wat theorie bij en putte uit mijn kennis om een stuk te schrijven. Ik refereerde naar een boek en een paar uur later kon het stuk geplaatst worden en toen....stagneerde ik.

Er was niets mis met het stuk. Het gaf informatie, legde het verschil uit tussen palliatieve en terminale zorg, gaf inzicht in wat er zoal aan vraagstukken in de palliatieve levensfase spelen en tips voor naasten. Maar het stuk “miste mij”. Mijn inbreng, mijn gevoel en mijn verlangen…

Het is een gewone doordeweekse avond in februari 2019. Ik zit op de bank als de telefoon gaat en ik mijn moeder aan de lijn krijg. Ze zegt direct dat ze slecht nieuws heeft. Een kort moment denk ik dat ze gaat zeggen dat mijn vader overleden is maar in plaats daarvan zegt ze “De dokter uit het ziekenhuis belde net en ik heb uitzaaiingen. Er is geen kans meer op genezing.”. Het bericht komt keihard binnen bij haar en bij ons. Vanaf nu leeft zij en leven wij met de wetenschap dat zij zal komen te overlijden aan de gevolgen van deze ziekte. Ze is in één klap beland in Tussenland. 

Tussenland is de titel van het boek wat Jannie Oskam schreef over leven met de wetenschap dat je ongeneeslijk ziek bent. Het is de term die zij in haar boek gebruikt voor de palliatieve levensfase; de wereld waarin mensen terecht komen op het moment dat ze te horen hebben gekregen dat genezing niet meer mogelijk is. Een heftige wereld, een wereld waarin de fundering onder je leven weggeslagen lijkt en je een nieuwe basis moet vinden. Een basis die zich bovendien iedere keer weer aan moet passen aan de fase van de ziekte. Jannie neemt je mee in die wereld, door haar eigen ervaringen, gesprekken met professionals en lotgenoten. Het is een boek wat herkenning en inzicht oplevert. Ik heb het in één ruk uitgelezen.

Er komt in die wereld ongelooflijk veel op je af en ik gun ieder mens die te horen heeft gekregen dat genezing niet meer mogelijk is iemand die meeloopt in deze fase, zodat je samen helderheid kan scheppen in de wirwar van gevoelens, vragen, onzekerheden en angsten. Die de ogenschijnlijk moeilijke vragen kan stellen, die niet bang is voor alle emoties die zich aandienen en die je kan helpen daar zelf ook naar te kijken. Die durft te benoemen wat ze bij je ziet en je zo leert jezelf te verbinden met alles wat er in jezelf speelt. Zo kun je namelijk ook ontdekken wat voor jou van waarde is, waar je je prioriteiten legt en waar je van geniet in het leven. Want de palliatieve levensfase is dan weliswaar de fase voor het sterven maar hij draait niet enkel om het sterven, hij draait ook zeker om het opnieuw vormgeven van het leven en het telkens (her)vinden van je balans. Een balans die voor ieder mens weer anders is.

Ieder mens loopt zijn eigen unieke pad. Zo ook mijn moeder. Zij koos ervoor het stadium van haar ziekte in eerste instantie alleen met ons, haar man en kinderen, te delen en pas later met meer mensen. Zij wilde gewoon als “Ans” gezien worden, “Ans” zijn, en was bang voor meewarige blikken en bijbehorende goedbedoelde vragen. Ze wilde zolang als dat dat zou gaan genieten van het leven, de natuur, van zingen op haar koor en samenzijn met vrienden en familie. Dat hebben we ook gedaan. Wij konden al die tijd de gesprekken voeren waaraan behoefte was, over het leven, het ziek-zijn en het sterven. Soms luchtig, vol humor, soms vol verdriet. Op gezette tijden zoekend naar een nieuwe balans als haar lichamelijke beperkingen en pijn toenamen. We leerden leven en rouw verweven en genoten intens van alles wat we nog samen hadden. Zij en wij bewogen mee met haar achteruitgang, met haar kleiner wordende wereld. Ze leerde om te leven vanuit haar behoefte en wensen. Haar laatste weken heeft ze doorgebracht in het hospice waar ze stap voor stap liefdevol en bewust afscheid nam. Op 9 september 2020 heeft zij het leven losgelaten.

Door praten en nabijheid

Door soms alleen te “zijn”

Ontstaat meer innerlijke vrijheid

En verzachting van de pijn

Heb jij te horen gekregen dat je niet meer beter wordt en kun jij iemand gebruiken die met je meeloopt? Als verlies- en rouwtherapeut begeleid ik mensen zoals jij en hun naasten. Op mijn website www.yvonnegrol.nl vind je meer informatie. Je kunt ook altijd vrijblijvend contact met me opnemen om de mogelijkheden te bespreken: info@yvonnegrol.nl of via telefoonnummer 06-53522495.

Ben je nou benieuwd naar de tips voor naasten? Schrijf je dan in via mijn website www.yvonnegrol.nl. Onder mijn blogs vind je het formulier "op de hoogte blijven". Je krijgt dan automatisch een mail wanneer ik een nieuwe post plaats.